Nederlandse Kastelenstichting

*Nog enkele plaatsen beschikbaar* Uitnodiging lezing over Daniel Marot op kasteel Rosendael Daniel Marot (1661-1752) was een als Fransman geboren graveur, dessinateur en architect. Een dessinateur leverde de ontwerpen voor timmerlieden, tuinlieden, wevers, smeden, houtsnijders en meubelmakers. Na de opheffing van het edict van Nantes vluchtte Marot naar de Republiek waar hij in dienst kwam van koning-stadhouder Willem III en de Friese stadhouders. Marot bracht de stijl van Lodewijk XIV naar Nederland en Engeland, en ontwierp in deze stijl interieurs, gebouwen en tuinen, zoals bijvoorbeeld Hampton Court Palace en Paleis Het Loo. Ook de Marotzaal van kasteel Duivenvoorde is een fraai voorbeeld van zijn ontwerptalent. Het park van het omstreeks 1300 gebouwde kasteel Rosendael wordt gesierd door een aantal indrukwekkende tuindecoraties, waaronder waterlopen, bedriegertjes, een cascade, een theekoepel en een enorme grotachtige schelpengalerij. Marot leverde het ontwerp voor verschillende van deze tuindecoraties, die zijn geplaatst rond 1720 onder de toenmalige heer van Rosendael, Lubbert Adolph Torck. Ook was Marot in deze periode betrokken bij de decoratie van het interieur van het kasteel. Zo’n dertig jaar eerder, toen Rosendael nog in het bezit was van Jan van Arnhem, had Marot bovendien het ontwerp geleverd voor een statig jachtpaviljoen voor koning-stadhouder Willem III dat vanuit de wijde omgeving zichtbaar was. U bent van harte uitgenodigd voor de lezing op zondag 26 mei over Daniel Marot en zijn ontwerpen voor kasteel Rosendael. Het programma op 26 mei: 11.30 - 12.00 uur       inloop en koffie in de oranjerie van kasteel Rosendael 12.00 – 13.00 uur      lezing door Doris Hattink, onderzoeker naar het leven en werk van Marot Na afloop zijn het kasteel (tot 15.00) en het park (tot 17.00 uur) op eigen gelegenheid te bezoeken. Doris Hattink is aanwezig voor nadere uitleg of vragen. Voor houders van de Museumjaarkaart of donateurs van Geldersch Landschap & Kasteelen (GLK) is de prijs van deze lezing € 20,-. Heb je geen Museumjaarkaart en ben je geen donateur van GLK, dan komt er € 10,- bij voor de entree van kasteel en park (dit is een gereduceerd tarief, normaal kost de entree €14,50). Wij zien uit naar je komst. Aanmelding voor deze bijzondere lezing kan hier: https://lnkd.in/eBND9KAa

Wij zijn apetrots… Sinds gisteren hebben wij maarliefst twee Ridders in de Orde van Oranje Nassau in ons midden. NKS-experts Luc Eekhout en Kees Beelaerts ontvingen de koninklijke onderscheiding voor hun vele werk voor het (groene) erfgoed. Welverdiend!

Uitnodiging ‘College op Locatie’ over Daniel Marot op kasteel Rosendael   Het park van het omstreeks 1300 gebouwde kasteel Rosendael wordt gesierd door een aantal indrukwekkende tuindecoraties, waaronder waterlopen, bedriegertjes, een cascade, een theekoepel en een enorme grotachtige schelpengalerij. Daniel Marot (1661-1752) leverde het ontwerp voor verschillende van deze tuindecoraties, die zijn geplaatst rond 1720 onder de toenmalige heer van Rosendael, Lubbert Adolph Torck. Ook was Marot in deze periode betrokken bij de decoratie van het interieur van het kasteel. Zo’n dertig jaar eerder, toen Rosendael nog in het bezit was van Jan van Arnhem, had Marot bovendien het ontwerp geleverd voor een statig jachtpaviljoen voor koning-stadhouder Willem III dat vanuit de wijde omgeving zichtbaar was. Tijdens het college op locatie (kasteel Rosendael) op zondag 26 mei zal Doris Hattink, zelfstandig onderzoeker naar het leven en werk van Daniel Marot, een lezing geven over Marot en zijn ontwerpen voor kasteel Rosendael.   Het programma op 26 mei:   11.30 - 12.00 uur       inloop en koffie in de oranjerie van kasteel Rosendael 12.00 – 13.00 uur      lezing door Doris Hattink   Na afloop zijn het kasteel (tot 15.00) en het park (tot 17.00 uur) op eigen gelegenheid te bezoeken. Doris Hattink is aanwezig voor nadere uitleg of vragen. De prijs van deze lezing is 20,00 voor houders van de Museumkaart en donateurs van Geldersch Landschap & Kasteelen. Heb je geen Museumkaart en ben je geen donateur van GLK, dan geldt het gereduceerde tarief van 10,00 voor entree van kasteel en park (normaal 14,50).   Aanmelding voor deze bijzondere lezing via https://lnkd.in/epqZE5kk.  

Vanaf vandaag op NPO 1: ‘Liefde voor het Landgoed’   Nederland kent ongeveer 1.200 kastelen en buitenplaatsen. Daarvan zijn er nog zo’n 600 in particulier bezit, waarvan de helft wordt bewoond door de eigenaar. In Liefde voor het Landgoed worden 6 bijzondere bewoners van die Nederlandse kastelen en buitenplaatsen gevolgd. Zij hebben de missie om het familielandgoed te behouden voor de volgende generaties. Voor veel bewoners geldt dat het landgoed al generaties lang in handen van de familie is. De bewoners is er dan ook alles aan gelegen om deze fantastische plek vol cultureel erfgoed te behouden en te blijven bewonen. Zelfs als dat betekent dat men zelf de verfkwast ter hand moet nemen, kaplaarzen moet aantrekken of op de grasmaaier moet klimmen om de uitgestrekte tuinen te onderhouden. Want waar de overgrootouders vaak nog konden terugvallen op tientallen personeelsleden en er genoeg oud geld was om in weelde en overvloed te leven; anno 2024 is het hebben en onderhouden van een landgoed vaak een financiële uitdaging. In Liefde voor het Landgoed zien we hoe Nederlandse landgoedbewoners met creativiteit, ondernemerslust en passie strijden voor het behoud van hun landgoed. Is er opvolging? Bij elke afweging denkt de landgoedbeheerder aan de volgende generatie(s). Willem en Aert van landgoed Maarsbergen willen allebei hun ouders opvolgen. Maar dan moet het hoofdhuis wel eerst gemoderniseerd worden. De 93-jarige Agnes Kamerlingh Onnes-barones van Dedem woont nog op kasteel Vosbergen. Maar ook een barones heeft uiteindelijk wat hulp nodig om zelfstandig te blijven wonen. De serie Liefde voor het Landgoed vanaf vandaag te zien om 21.30 uur op NPO 1. 

Leuk nieuws: Janny van der Heijden is de nieuwe ambassadeur van Open Monumentendag. Hiermee volgt de culinair publiciste en erfgoedliefhebber Pieter van Vollenhoven op, die na 34 jaar het stokje overdraagt. "Het is al langere tijd mijn missie om mensen, eten, cultuur en erfgoed met elkaar te verbinden. Dat probeer ik ook uit te dragen in de tv-programma’s die ik maak. Toen ik gevraagd werd als ambassadeur voor Open Monumentendag, viel alles samen", reageert Janny van der Heijden, “Dit evenement maakt het Nederlands cultureel erfgoed op een laagdrempelige manier toegankelijk voor iedereen.” Voor het nieuwe nummer van Het Buiten schreef Janny een artikel over de invloed van de buitenplaats op de Nederlandse eetcultuur. De voorjaarseditie van het magazine verschijnt eind april en wordt verzonden aan de donateurs van verschillende erfgoedinstellingen. Wil je Het Buiten ook ontvangen? Kijk dan voor meer informatie op: https://lnkd.in/eU57yW5d

Symposium “De omgeving van het monument’ groot succes! De middag werd georganiseerd door Nederlandse Kastelenstichting, Erfgoedvereniging Bond Heemschut, De Hollandsche Molen en Stichting Menno van Coehoorn. Moderator en planoloog Guido Wallagh nam op 28 maart de vele belangstellenden mee langs de te ontwikkelen praktijk rondom de nieuwe Omgevingswet (van kracht sinds 1 januari van dit jaar). De centrale vraag: hoe bouw je een goede uitvoeringspraktijk op? Onder meer Simon van den Bergh, van Gelders Genootschap, deed een aantal handreikingen. De wetgever vraagt met de Omgevingswet een open blik: de omgeving moet in een breed perspectief worden bezien en de omgevingspraktijk moet letterlijk met elkaar (gemeenten, bewoners en erfgoedverenigingen) worden opgebouwd. De omgevingswet biedt kansen maar het is tegelijk een avontuur om in het brede spectrum van wet- en regelgeving het belang van erfgoed door te laten klinken. Hier ligt nadrukkelijk een rol voor erfgoedverenigingen. Met elkaar is het bewerkstelligen van vroegtijdige aandacht voor erfgoed aan de voorkant (vroege stadia van planvorming) noodzakelijk. Erfgoedverenigingen worden dan ook nadrukkelijk als bondgenoten van de overheid aangemerkt. Het delen van kennis, een lerende overheid en het continu onder de aandacht blijven brengen van de maatschappelijke waarde van erfgoed, is een praktijk die met elkaar opgebouwd moet worden. De instructieregel artikel 5.130 lid 2 onder d. (de omgeving van rijksmonumenten en monumenten die op grond van het omgevingsplan zijn beschermd, voor zover die monumenten door die aantasting worden ontsierd of beschadigd), biedt weliswaar een haakje, maar daarmee is de omgeving nog niet beschermd. Uitwerking van de Omgevingswet vergt een wisselwerking tussen alle betrokken instituties. De provincie Utrecht stelde al eerder – met de Buitenplaatsbiotoop - een inspirerende werkwijze op, zo bleek uit de presentatie van Wietske Dubelaar-Schippers van de provincie. Werk aan de winkel. Voor zowel de erfgoedsector als voor gemeenteambtenaren. De Cultural Heritage Agency of the Netherlands (RCE) zorgde voor een gastvrije ontvangst. Het symposium is hier terug te kijken: https://lnkd.in/eA-ajjpU Johanna van der Werff

Vandaag is op kasteel Rechteren het boek Landadel in Overijssel | Bewoners en de verduurzaming van hun landgoed van auteur Rien de Vries gepresenteerd. Overijssel staat vol fraaie landhuizen. Wie wonen daar, hoe denken ze over het beheer van hun landgoed in verhouding met de maatschappij en wat doen ze? Verduurzaming is ook voor bewoners van deze plaatsen een serieuze opgave. Hoe gaan ze daarmee om? Rien de Vries neemt in Landadel in Overijssel de lezer mee in het leven op het kasteel, in de havezate, of de buitenplaats. Dit is een belangrijk thema, want particuliere landgoederen beslaan tien procent van de totale grondoppervlakte van Overijssel. De bewoners vertellen over de soms rijke familiegeschiedenis, wat er allemaal komt kijken bij het beheer van een landgoed, en over de wisselwerking tussen de omgeving en de maatschappelijke functie van de landgoederen. Wie zelf op stap wil, vindt bij elke verhaal een landgoedroute om te wandelen, of te fietsen. Het boek is te koop via https://lnkd.in/gQqMrYyu   Landadel in Overijssel is mede tot stand gekomen met een bijdrage van het NKS-publicatiefonds. Wil je meer weten over de mogelijkheden voor een bijdrage, neem dan contact met ons op via info@kastelen.nl.

Van dwangburcht tot mini-samenleving: verdwenen kastelen van West-Friesland herleven. NH (Media) zendt vanaf zondag 31 maart de 5-delige serie ‘De Verdwenen Kastelen van West-Friesland’ uit. Wat hebben verdwenen Middeleeuwse kastelen met ons dagelijks leven te maken? Meer dan je denkt. Ondanks dat de kastelen Wijdenes, Nuwendoorn, Middelburg, Nieuwburg en Radboud (deels) verdwenen zijn, toont nieuw onderzoek (van onder meer Nancy de Jong - Lambregts en Rob Gruben) aan dat de geschiedenis van de West-Friese kastelen van Floris de Vijfde zich voortdurend ontwikkelt. En zelfs anders ligt dan werd gedacht. Zo kantelt het traditionele beeld van deze kastelen als dwangburchten. Aangetoond wordt hoe deze kastelen complete mini-samenlevingen waren, met een scala aan functies zoals dijkbewaking, handel, rechtspraak en als boerenbedrijf. Functies die niet uit onze samenleving zijn verdwenen. In animaties worden de kastelen tot leven gewekt; schetsen in het landschap gebaseerd op nieuw onderzoek vanuit historische bronnen en archeologie. Verdwenen Kastelen is vanaf 31 maart iedere zondag om 17.40 te zien van het tv-kanaal van NH (Ziggo 707, KPN 509, ODIDO 50) en herhaaldelijk in de uren daarna.   31 maart kasteel Wijdenes 7 april kasteel Nuwendoorn 14 april kasteel Middelburg 21 april kasteel Nieuwburg 28 april kasteel Radboud De vijfdelige serie is vanaf 31 maart ook te zien op de website van NH (www.nhnieuws.nl) en bij NH op YouTube.

Een bijzondere prent van Fraeylemaborg uit de NKS-collectie is tijdelijk verhuisd. Voor de tentoonstelling ‘Door de bomen’ (30 maart – 22 september 2024) is de prent van het park (foto) in bruikleen gegeven aan de Fraeylemaborg. In ‘Door de bomen’ staat het rijksmonumentale park van de Fraeylemaborg centraal. Een aangelegd park van nationaal belang dat behouden moet blijven. De tentoonstelling beoogt het antwoord te vinden op de vraag wat het park zo bijzonder maakt. De geschiedenis ervan, de vorm en de manier waarop het door de eeuwen heen met de mode is veranderd, wordt met behulp van historische kaarten en tekeningen uitgediept. Maar het park is uiteraard ook levend materiaal. De seizoenen komen en gaan. Het veranderende klimaat laat zijn sporen achter. Bomen, planten en dieren maken hun eigen plan. Een nieuwe film laat zien wat er achter de schermen komt kijken bij het behoud van een groeiend monument. Meer info over ‘Door de bomen’: www.fraeylemaborg.nl

Huis te Linschoten (foto) is een van de bijzondere huizen die dit voorjaar de deuren opent voor donateurs van de Nederlandse Kastelenstichting. Ook de ridderhofsteden Hindersteyn en Rhijnestein (provincie Utrecht) en de Overijsselse havezaten Het Nijenhuis en Weldam ontvangen onze gasten. Wil je mee met ons naar bijzondere kastelen? Word dan donateur.   De Nederlandse Kastelenstichting is de nationaal pleitbezorger voor kastelen en buitenplaatsen, historische interieurs en omliggend groen. Het is onze missie dit iconische erfgoed tot een levend onderdeel van de samenleving te maken en ervoor te zorgen dat het behouden blijft voor toekomstige generaties.   Met €40,00 per jaar help je ons al enorm. Goed om te weten: jouw bijdrage komt rechtstreeks ten goede aan de bescherming van en kennisverwerving over dit bijzondere monumentale erfgoed. Meer informatie tref je op onze website: https://lnkd.in/ex6u4aTJ